مسجد دشتی در ساحل جنوبی زاینده رود و 18 کیلومتری خاور اصفهان واقع شده و به همراه نمونههای مشابه ـ مسجد کاج و ازیران ـ در همین منطقه، مربوط به قرن هشتم هجری است که امروزه به حالت نیمه ویران در آمدهاند.
نقشه مسجد دشتی با توجه به وضعیت حاضر دارای اتاق مربع شکل سادهای به ابعاد داخلی 10×10 و ابعاد خارجی 14×14 متر است. در جلو دارای ایوانی مخروبه به عرض 10 و عمق فعلی 5/4 متر است. اتاق مربع شکل این مسجد در جهت خاوری، باختری و شمالی دارای درگاه طاق دار عریض و بلند و در جهت جنوب، محراب آجری است.
طرح مربع گنبد خانه با هشت طاق نمای بزرگ در پایین و شانزده طاق کوچک در بالا به دایره تبدیل گشته است. در بدنه گنبد، علاوه بر نورگیرها، جای چوب بستهایی نیز دیده میشود. در گذشته، در گوشههای ضلع شمالی بنا، منارههایی وجود داشته که از بین رفتهاند. همچنین در یکی از زوایای شمالی بنا، راه پله مارپیچی تعبیه کردهاند و در دو گوشه جنوبی آن نیز جایی برای چنین راه پلهای در نظر گرفتهاند. در بخشهای مختلف بنا، از جمله در گوشه سازی، از الوار چوبی کمک گرفته شده است.
مسجد دشتی فاقد کتیبه تاریخی و تزیینات زیادی است و به همین دلیل و داشتن ویژگیهای دیگر، به نظر میرسد که ساختمان آن ـ به دلیل نامعلوم ـ هیچ گاه به طور کامل به اتمام نرسیده باشد. تنها تزیینات موجود، آجرکاریها و اندکی کاشی کاری است که در جبهه جنوبی ایوان به کار رفته است. بنای این مسجد به روزگار آبادانی دارای صحن و ملحقاتی بوده که همگی از بین رفتهاند.
منار گار در پشت مسجد جامع قدیمی روستای «گار» در براآن جنوبی قرار دارد. دهکده گار که امروزه دولت نام «جار» را برای آن در نظر گرفته است در 22 کیلومتری شرق اصفهان (در مسیر جرقویه) قرار دارد. از این…
مناره زیار متعلق به دوران سلجوقی بلندترین بنای قدیمی واقع در منطقه شرق اصفهان است که در حدود 33 کیلومتری اصفهان، یک کیلومتری شرق روستای زیار و در 600 متری ساحل جنوبی بستر زاینده رود واقع شده است که روبروی…
قلعه سیان: قلعه سیان در شمال روستای سیان (از جرقویه سفلی) واقع است این قلعه که فاصله کمی با روستا دارد به دوره قبل از صفوی برمیگردد قلعه در منطقهای بیابانی مساحتی بالغبر ۲۰۰۰ مترمربع را اشغال کرده است و…